Van de brandende hitte in Afrika tot de ijzige kou in het Hoge Noorden. Welke weerselementen er ook heersen, Buitenexpert Jort is buiten altijd in z’n element.
De drang om op ontdekking te gaan, zit er bij Jort al vroeg in. Als jochie verkent hij tijdens ontelbare avonturen de Kennemerduinen. Hutten bouwen, in bomen klimmen; tussen de zandheuvels is de kleine Jort in z’n element. En nog steeds brengt die drang naar avontuur de doorgewinterde outdoorliefhebber naar bijzondere bestemmingen.
Als we Jort spreken staat hij op het punt om naar Oost-Europa af te reizen voor een trektocht door de Balkan, dwars door Albanië, Montenegro en Kosovo. “In het winterseizoen ga ik ook weer gidsen in Lapland. Ik kijk er enorm naar uit”, vertelt de Buitenexpert van Bever Den Haag Centrum enthousiast.
Naam: Jort
Leeftijd: 33 jaar
Bever-winkel: Den Haag Centrum
Ervaren in buiten én: (kou) fietsen,boardsporten, (berg)wandelen en reizen
Favoriete buitenproduct: "Mijn donsjas van Rab. De jas houdt je ’s avonds als je buiten zit lekker warm en is ideaal in Lapland.”
Voordat Jort aan de slag gaat als Buitenexpert bij Bever en reisgids, werkt hij bij Defensie. Vers van de middelbare school meldt hij zich aan. “Ik wilde nog geen baan waarbij ik elke dag naar kantoor ging”, zegt Jort. Als achttienjarige maakt hij kennis met de strikte en gedisciplineerde routine van het leger. Strak in het pak, nooit een knoopje los. “In het leger is overal een regel en afkorting voor. Als je net begint, denk je: is dit nou allemaal wel nodig? Maar als je er een tijd inzit, praat je ook die taal.”
De saamhorigheid en discipline worden in de dagelijkse gang van zaken op de kazerne ingeslepen. Net zoals de nodige skills en drills. Geperfectioneerde automatismen die je als militair in alle (nood)situaties feilloos onder de knie hebt. “Deze handelingen oefen je zo vaak dat ze uiteindelijk automatisch worden. Bijvoorbeeld het dragen van een baret bij het verlaten van de kazerne. Als je dat een keer vergeet, voelt dat vreemd. Er klopt dan iets niet”, vertelt Jort met een lach. “Als het erop aankomt, kunnen deze vaardigheden je leven redden.”
In zijn tien jaar bij Defensie bekleedt Jort twee verschillende functies. Na drie jaar bij de constructiegenie maakt hij de overstap naar de Luchtmobiele Brigade. “Deze eenheid wordt ingezet vanuit de lucht. Per helikopter of parachute. Eenmaal geland, leef je uit je rugzak of ga je op pad met een kleine jeep. Je bent ondersteunend in het gevecht en zorgt voor de mobiliteit van de gevechtseenheden. Je verwijdert hindernissen of plaatst ze.”
Als militair bij de Luchtmobiele Brigade zet Jort voet in verschillende landen. Van de blauwe wateren van het Caraïbisch gebied tot de uitgestrekte vlakten van Afrika. Hij leert leven uit zijn rugzak in uiteenlopende omstandigheden.
En dat vraagt om speciale trainingen. Zo volgt Jort in Noorwegen vijf weken lang een koudweertraining. De aangeleerde skills en drills worden verheven tot een koud kunstje in ijzige omstandigheden. Bepakt met een loodzware rugzak van 35 kilogram leert Jort zich op langslaufski’s te verplaatsen door het besneeuwde landschap. Niet bepaald een pretje. “Het weer was heel ruig. We waren daar heel systematisch bezig met onze spullen. De tas die we droegen was 120 liter en helemaal volgepropt. We verpakten alles in waterdichte zakken en namen extra sokken, wanten en warme thee mee. In kleine groepen trokken we door het gebied. We draaiden allerlei scenario’s en oefenden zowel overdag als ’s nachts.”
De kou in Noorwegen is totaal anders dan de kou in Fins Lapland, vindt Jort die daar winterexpedities begeleidt. “Het weer in Fins Lapland is heel stabiel. In januari, tijdens het hoogseizoen, is het daar heel koud. Het kan -20 graden worden en soms zelfs – 30 graden. Omdat het weer zo stabiel is, is het daar gewoon fijn ondanks de kou. In tegenstelling tot Noorwegen waar het weer afwisselde en hard waaide.”
Laagjes, laagjes en nog een laagjes. Met het kledinglagensysteem ben je vakkundig beschermd tegen de kou en ga je altijd voorbereid op pad. Ongeacht het weer en de buitentemperatuur. En die laagjes komen terug in meerdere kledingstukken.
Naast je shirt, broek en jas is het ook handig om in laagjes te denken bij je handschoenen en sokken vertelt Jort. De dikte ervan hangt af van de activiteiten die je wilt doen. “Als je veel beweegt tijdens je winterse activiteit heb je geen dikke parka nodig. Die is wel weer fijn als je op de sneeuwscooter of huskyslee zit. Je staat of zit dan stil en wordt niet warm door de beweging. Het is ook belangrijk om laagjes uit te kunnen trekken. Zo voorkom je dat je zweet en het koud krijgt.”
Maar kou houdt de ervaren Buitenexpert niet tegen. Als wintersporthebber en gids zoekt hij deze juist op. Fins Lapland is daarbij favoriet. Tijdens het winterseizoen neemt hij groepen mee de hort op. Sneeuwschoenwandelen met pulka’s, toerskiën, het noorderlicht spotten; er staat van alles op het programma. “Je maakt de winter daar echt mee. In het begin zijn de dagen wat korter, maar dat verandert al snel. Als de lucht strakblauw is en de zon niet zo hoog staat, is het daar prachtig. Met alle mooie kleuren in de lucht, het witte landschap en de besneeuwde boomtoppen.”
Jort is blij dat hij zijn liefde voor buiten in z’n werk kan stoppen als Buitenexpert bij Bever en reisbegeleider. Een gouden combinatie. Na zijn diensttijd in het leger, werkt hij een tijd als liftmonteur. Maar buiten blijft als een magneet trekken. “Buiten zijn maakt mij rustig. Ik ben dan in het moment. In de omgeving, in de elementen. Als ik in de natuur ben, voel en ervaar ik waar ik echt ben.” De skills en drills die hij in het leger heeft geleerd gebruikt hij dagelijks. Het biedt houvast tijdens zijn buitenavonturen en komt van pas in de winkel. “Ik vind het tof om mensen wegwijs te maken tussen alle technische jassen en ze te adviseren voor hun buitenactiviteiten zodat ze er zelf op uit kunnen trekken.”
En dat is precies wat Jort wil blijven doen. Zijn voorliefde voor buiten delen met anderen. Ze enthousiasmeren om op ontdekking te gaan. Dat blijft hij zelf ook volop doen. Aankomend jaar heeft hij een mooi doel: zich klaarstomen voor de opleiding tot bergwandelgids. Een opleiding die één keer start in de drie jaar. “Om toegelaten te worden, moet je aan een aantal eisen voldoen zoals de alpiene cursus C1 en lawinekunde afgerond hebben. De opleiding is een stip op de horizon om door te groeien om uiteindelijk zelf wandeltochten als gids te organiseren. In de Alpen, Finland of Noorwegen, als ik er maar bergen zijn want daar ben ik dol op.” Zoals je leest, is Jort nog lang niet klaar. Het avontuur wacht. Er is buiten een hoop moois te ontdekken.