‘Sinds het ongeluk is buiten nóg belangrijker voor me geworden’

Buiten is voor iedereen. En voor iedereen anders. Voor Ydwer is er sprake van buiten vóór en na zijn surfongeluk eerder dit jaar. Sindsdien veroordeelt een incomplete dwarslaesie de 42-jarige Bever-fotograaf tot een rolstoel. “Ook al kan ik er niet meer doen wat ik vroeger deed; buiten zijn heeft nog steeds hetzelfde effect op me.” 

Hardlopen, mountainbiken, surfen, kitesurfen en fotograferen: een paar van de dingen die Ydwer voor het ongeluk het liefste buiten deed. Niet voor niets was de Fries een paar maanden eerder met zijn vriendin Marije vanuit Leeuwarden naar Noordwijk verhuisd. Dicht bij de zee wonen was hun droom. Niet dat ze veel thuis waren, want als fotograaf – waaronder voor Bever – was Ydwer eigenlijk het hele jaar op reis. De Europese winter bracht hij bijna elk jaar in Kaapstad door, voor hem de mooiste plek ter wereld. “De diversiteit aan natuur in Kaapstad is ongelooflijk mooi. Ook vind ik het te gek dat leven zich daar vooral buiten afspeelt. Zoals mijn leven vóór het ongeluk ook deed.”

Want weer of geen weer, Ydwer was eigenlijk altijd buiten. “Regen of kou was geen reden om binnen te blijven. Integendeel, ik vond het juist een extra motivatie om m’n hardloopschoenen aan te trekken of op de mountainbike te stappen. Weinig dingen zo fijn als compleet natgeregend thuiskomen na een mooie tocht in de duinen of door het bos. Dan voel je pas dat je écht buiten geweest bent.”

Donderdag 4 februari 2021 verandert alles. Tijdens een surfsessie op het strand van Noordwijk raakt zijn foil de grond. Bij foil surfen wordt de vin die normaliter onder het surfboard zit vervangen door een veel langere, hydrodynamische vin – de foil. Ydwer slingert tegen een zandbank en landt op zijn hoofd. Twee wervels in zijn nekwervel raken verbrijzeld. Het betekent het einde van het leven zoals hij het kent.

Wat onverminderd blijft, is Ydwers liefde voor buiten. “Ik koos er bewust voor om bij Heliomare in Wijk aan Zee te revalideren. Ik wilde graag dichtbij de zee zijn. Mensen zien surfen vond ik niet moeilijk, integendeel: daar kan ik nog steeds intens van genieten. Net als van de golven en de geur van de zee. Ik heb nooit het gevoel dat de zee me iets ontnomen heeft; ik heb gewoon enorme pech gehad.”

Laatst had Ydwer contact met een Amerikaan met dezelfde beperkingen. “Hij stuurde me een foto van zichzelf op een surfplank. Dat was een omgebouwde zeekajak met een zitje erop. Zo kan ‘ie gewoon surfen. Nou ja, ‘gewoon’ is het natuurlijk niet, maar hij surft! Ik sluit niet uit dat ik ook ooit weer op een surfplank lig.” 

Zo sluit Ydwer veel meer dingen niet uit. “Ik wilde altijd een keer een lange, pittige fietstocht in de bergen maken. Op een mountainbike gaat dat op dit moment niet meer gebeuren, maar wie zegt dat het niet op een andere fiets kan? Ik kijk nu naar handbikes met drie wielen. Ik hoop ooit op zo’n fiets alsnog die fietstocht te maken.” 

Denken in mogelijkheden, dat is Ydwer. Alles om zoveel mogelijk buiten te zijn. “Buiten was altijd al heel belangrijk voor me. Daar was ik het liefste en deed ik de vetste dingen. Dat is niet veranderd, ondanks dat ik die dingen op dit moment niet meer kan doen. Als ik een mindere dag heb, pak ik m’n camera en rol ik mezelf naar buiten. Over de boulevard, het strand op. Na een paar minuten naar de zee staren, merk ik al dat ik me beter voel.”

Zijn camera neemt hij overal mee naartoe. Ondanks een beperkte armfunctie en weinig mogelijkheden om zijn handen te gebruiken, kan hij het apparaat bedienen. Met dank aan zijn pols, die hij nog wél kan bewegen, maakt hij elke dag volop foto’s. “Ik wil het leven vanuit mijn rolstoel vastleggen. Dat gaat niet altijd goed, veel foto’s mislukken. Omdat mijn rompbalans niet zo goed is, val ik regelmatig voorover. Daardoor staat een voorwerp vaak onscherp of maar voor de helft op de foto. Ik wil juist dat de foto’s laten zien hoe het gaat, en dat het dus soms ook niet goed gaat. Hoe meer ik kan en hoe sterker ik word, hoe beter de foto’s uiteindelijk worden. Dat proces wil ik vastleggen.”

Inmiddels heeft hij Marije niet per se meer nodig om naar buiten te gaan. “Gelukkig maar,” glimlacht hij. “Het feit dat ik zelf naar buiten kan – al is het maar een klein stukje – maakt een wereld van verschil. Ik probeer steeds vaker en verder weg te gaan. Ik heb een groter wiel dat ik voor m’n kleine wieltjes kan zetten, waardoor ik makkelijker over minder begaanbare paden kan rollen. Daarmee kan ik ook naar het strand of het bos. Het kost behoorlijk wat energie en moeite, maar daardoor is de voldoening als ik er ben alleen maar groter. Buiten is sinds het ongeluk alleen maar belangrijker voor me geworden.” 

Zeven maanden na het ongeluk staat Ydwers leven in het teken van revalideren en kijken wat haalbaar is. Als het aan hem ligt, is dat heel veel. “Ik probeer mezelf elke dag uit te dagen en mijn grenzen te verleggen. Een prognose kunnen de artsen bij een incomplete dwarslaesie moeilijk geven. Voor m’n gevoel ben ik nog niet ver genoeg, ook al kan ik al meer dan veel doktoren mogelijk achtten. Ik wil zo onafhankelijk mogelijk kunnen leven en daar werk ik keihard voor.”

Ook langeafstandswandelaar Ursula voelt zich een compleet ander mens in de buitenlucht. Voor Jeroen werkt wielrennen zelfs meditatief, of hij nu Hollandse heuvels bedwingt of de Pyreneeën. Kom naar een van de Bever-winkels om je ideale buitenoutfit bij elkaar te winkelen en je te laten adviseren door kundige Buitenexperts als Ursula of Jeroen.