Voor wie het staren naar de sterrenhemel net zo lang geleden is als zijn of haar laatste kampeervakantie als een kind, heeft zeker iets in te halen. Alleen al met het blote oog valt er vreselijk veel moois en interessants te zien daarboven – en met wat extra weetjes én wat slimme apps, kun je er nog veel meer wijs uit worden. Een paar tips en leuke apps voor de beginnende sterrenkijkers.
Buiten gaat veel verder de lucht in dan de hoogste boom ofp de ruigste bergtop: ook het heelal is een wereld op zich om te ontdekken. In deze tijden, waarin we niet ver van ons eigen huis het avontuur opzoeken, is sterrenkijken daarom extra gaaf om te doen – mét, maar ook zonder kinderen 😉.
Licht zorgt ervoor dat je ogen niet wennen aan het donker, waardoor je de objecten minder goed kunt zien. Dit is ook het geval als het licht naast of achter je is. Kortom: iedere lamp, telefoonscherm of lantaarnpaal in je straat haalt een deeltje zicht op de hemel voor je weg. Zoek daarom altijd de donkerste plek uit die je kunt vinden. In de stad kan dit lastig zijn, maar het loont echt de moeite. Heb je een goed plekje, laat dan je ogen eerst even wennen aan het donker. Dan merk je hoeveel meer je boven je zult zien! Als de maan niet fel schijnt, kun je al snel de Melkweg zien, vallende sterren en satellieten.
Niet iedere avond is even geschikt om sterren te gaan kijken. Het is namelijk belangrijk dat het een heldere avond of nacht is. Soms lijkt dit het geval, maar zie je veel sterren ‘fonkelen’ aan de hemel. Dit is een teken dat het in de atmosfeer boven ons onrustig is, wat een scherpe waarneming kan bemoeilijken. Check daarom van tevoren hoe de hemel er op dat moment aan toe is. Dit kun je gemakkelijk doen met de site meteoblue.com.
Op een beetje heldere nacht kun je met het blote oog al heel veel waarnemen in het heelal. En ben je nog op het instapniveau van deze activiteit 😉, schaf dan niet meteen een hele telescoop aan. Wat het sterrenkijken wél een stuk fijner en dus leuker maakt, is kijken met een goede verrekijker. Daarmee zie je net wat beter de details, bijvoorbeeld de kraters op de maan. Ook sterren zie je gewoon net wat beter, en misschien spot je dan zelfs de exemplaren die je met het blote oog niet ziet.
Hulp nodig bij het kiezen van een goede verrekijker? Doorloop ons stappenplan en vind de beste verrekijker voor jou. Wil je persoonlijk advies, maak dan een afspraak voor personal shopping of video shopping.
Goed, dan ga je beginnen. Kijk eerst maar eens of je deze goed kunt vinden.
Nee, de Poolster is niet de helderste ster aan de hemel, zoals wel eens wordt beweerd. Hij is ongeveer net zo helder als de sterren van de Grote Beer. De Poolster heet zo vanwege zijn locatie: precies boven de Noordpool van de aarde. Je vindt de Poolster door de Grote Beer te volgen – de bekende ‘Steelpan’ uit 7 sterren, altijd precies in het noorden. Trek een denkbeeldige lijn van de twee buitenste sterren van de pan naar boven en je komt uit op de Poolster.
De bekende ‘steelpan’, bestaande uit zeven sterren. Dat wil zeggen, de Grote Beer bestaat uit veel meer sterren, maar de herkenbare steelpan gebruikt er daar de 7 meest heldere van om ‘m in beeld te krijgen. Naar de Grote Beer moet je soms iets langer zoeken, omdat ‘ie minder helder dan je misschien denkt. Volg je de staart van de Grote Beer, dan vind je de heldere sterren Arcturus en Spica. Wist je dat de Latijnse naam voor dit sterrenbeeld ‘Ursa Major’ is?
En dan heet de Kleine Beer… jawel, Ursa Minor. In dit sterrenbeeld is de Poolster terug te vinden. Ook de Kleine Beer heeft iets weg van een steelpan, maar in verhouding is deze steel langer. Meestal goed te zien vanuit Nederland, net als de Grote Beer.
Een ander goed zichtbaar sterrenbeeld is Cassiopeia. Dit sterrenbeeld heeft de vorm van een ‘W’ en die ‘W’ wordt gevormd door 5 felle sterren. Kenners noemen dit sterrenbeeld ook wel Cas. De naam Cassiopeia staat volgens Wikipedia in de Griekse mythologie voor de koningin van de Ethiopiërs.
Met het blote oog al vrij eenvoudig te spotten, maar met een verrekijker (op statief) kun ej sowieso de beroemde ringen van deze reuzenplaneet onderscheiden. ’s Ochtends vroeg rond half zes is ‘ie het beste te zien. Na 6:06 uur wordt het langzaam te licht om deze nog goed waar te kunnen nemen.
Zie je een snel bewegende, kortdurende flits aan de hemel? Dan heb je een meteoor, ook wel 'vallende ster' gespot. Wanneer de zomer aanbreekt, komt er eigenlijk elke tien minuten wel eentje voorbij. Als de meteoor heel erg helder is, spreken we ook wel van een vuurbol. Een langzamer bewegend hemellichaam is vaak een satelliet in zijn baan om de aarde het zonlicht reflecteert – tenzij het knippert, dan is ‘t een vliegtuig 😊. Nog een grappig weetje: oranje lichtjes die grillig bewegen, zijn vaak van die Thaise wensballonnen – die komen dus heel hoog.
Zie het ruimtestation ISS overkomen met ISS Spotter of Detector
Verreweg de helderste satelliet is het internationale ruimtestation ISS. Je vind de overkomsttijdstippen op heavens-above.com. Of download de app ISS Spotter (iPhone) of ISS Detector (Android).
Vergaap je aan heelalfoto’s in de Nasa app
Uiteraard mag in dit lijstje de app van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA niet ontbreken. Speciaal aan deze app is hun enorme database van foto’s uit het heelal die elke dag wordt bijgewerkt. Android – gratis
Zie de hemel door je camera plus extra info met SkyView of Star Chart
De gratis iPhone-app SkyView gebruikt de camera van de iPad of iPhone zodat je de hemel ziet én de informatie die de app biedt. Zo zie je meteen waar vanuit jouw positie moet kijken voor de Grote Beer, of bijvoorbeeld het ruimtestation ISS. Een goede vergelijkbare app voor Android is Star Chart, ook gratis.
Snel en gemakkelijk sterrenbeelden in beeld met SkyGuide
Met deze app wordt sterrenkijken eenvoudiger en leuker. Met de app SkyGuide houd je telefoon boven je hoofd en ziet automatisch sterren, sterrenbeelden, planeten, satellieten en meer. Veel functies, leuk voor alle leeftijden en sterrenkundige niveaus. iPhone, €3,49.
Je hersenen én ogen hebben af en toe een break nodig van het computerscherm. Dat is niet alleen gezond, maar ook beter voor je werkprestaties. Je hersenen krijgen dan namelijk de ruimte om met hernieuwde energie en vanuit een uitgezoomd perspectief, terug te keren naar een bepaalde taak. Ieder halfuur even kort iets anders doen is ideaal. Lukt dit niet, streef dan toch wel naar minimaal ieder uur een 5-minuten pauze. En doe tussendoor eens 10 jumping-jacks voor wat beweging.
Wat doe jij het liefst in tijden waarop je niet echt (ver en lang) naar buiten kan? We zijn benieuwd! Deel een foto van jouw geluksmomentje met #buitenzitvanbinnen en wie weet zie je 'm terug op onze feed.
Kijk jij liever naar wat de aarde zelf te bieden heeft? Bekijk ons interview met Hanne Tersmette van de Vogelbescherming, waarin zij tips geeft om ook nu het buitengevoel te behouden. Of check ons blog voor meer indoor buiteninspiratie.