How it’s made: de wandelsokken van Falke
Goede wandelsokken zijn essentieel als je stevige hikes gaat maken. Maar wat komt er eigenlijk allemaal kijken bij het maken van een wandelsok? Tim en Donny van Bever gingen op visite in de fabriek van Falke en vertellen.
Voor het fabrieksbezoek reizen we af naar het Duitse Schmallenberg, waar de Falke-fabriek te vinden is. Falke is gespecialiseerd in sokken, maar maakt ook ondergoed, panty’s, broeken, truien en thermo-kleding. Eenmaal aangekomen in Schmallenberg legt Falke-medewerker Wim uit dat duurzaamheid een belangrijk onderdeel is in de productie. “Duurzaamheid komt terug in de kwaliteit, materiaalkeuze en de verpakking. Zo worden er dozen gebruikt van gerecycled karton, voldoet de Tencel die men gebruikt in de sokken aan de hoogste milieueisen en wordt het water uit de fabriek gefilterd.”
Lief voor schapen
Merinowol is het belangrijkste materiaal waarvan de Falke-sokken worden gemaakt. Het is vochtregulerend, antibacterieel en het belangrijkste: het voelt heel lekker aan. De Merinowol die Falke gebruikt is afkomstig van schapenboeren die de staarten niet couperen. Veel schapenboeren snijden de staart van de schaap (vaak onverdoofd) af, omdat er veel vuil en ontlasting in de staart blijft hangen, wat weer ziektes met zich mee kan brengen. Dit wordt mulesing genoemd. Hoewel de wol van niet gecoupeerde schapen duurder is, kiest Falke er toch voor om Merinowol van niet gecoupeerde schapen te gebruiken. Wat wij nobel vinden.
Het proces van wol naar sok
Falke heeft duurzaamheid dus hoog in het vaandel staan. Maar hoe ziet zo’n productieproces van een paar sokken er nou eigenlijk uit? Het begint allemaal in het laboratorium met het recept voor de kleur van het garen. Hierna worden de garens gebruikt om de sokken machinaal te breien. Als dat klaar is, worden de sokken dicht gestikt bij de teen. Dit is een extreem precisieklusje. Monnikenwerk waarbij de werknemers met een vergrootglas te werk gaan. Er werkt hier een supervrouw die ongeveer 300 sokken per dag dicht kan stikken. Onze gids legt uit dat hij het wel eens geeft geprobeerd, maar het na vier uur ploeteren aan een sok heeft opgegeven. Dat geeft wel aan hoe lastig het stikken is.
Eenmaal dicht gestikt, worden de sokken gewassen om de restanten van kleur of eventuele krimp eruit te halen. Als je echt een paar luxe sokken te pakken hebt, dan is dit het moment om de sokken via een chemisch proces zachter te maken. Als dit is afgerond worden de sokken gevormd met stoom (ook wel bekend als fixeren). Tijdens elke stap in het proces worden de sokken gecontroleerd. Eventuele foutjes en beschadigingen worden hersteld.
De sokken worden vervolgens gesorteerd op paren (linkervoet/rechtervoet) en op maat, en tot slot worden de sokken verpakt en zijn ze klaar om naar de winkel te worden verscheept. Voor het maken van bijvoorbeeld de TK2 sok van Merinowol staat ongeveer zes minuten werk, terwijl voor de productie van een skisok wel twintig minuten staat. Drie ploegendiensten werken hier dag en nacht door. Dat levert een gigaproductie op, want per 24 uur worden hier wel 100.000 sokken gefabriceerd.
Geen machines maar handwerk
Terwijl we een rondleiding krijgen door de fabriek, valt ons op dat er nog heel veel met de hand wordt gewerkt. Zo worden alle kleine en grote technische problemen (mits niet softwarematig) met de hand opgelost. Maar ook het verwisselen van de diameters van de sokken, de kwaliteitscontrole, het fixeren, het labelen, het herstellen van beschadigingen en het binnenstebuiten keren van de sokken gebeurt met de hand. Uiteraard wordt het grote werk door imposante machines gedaan, die soms wel 70 jaar oud zijn. Maar ook nieuwe, computergestuurde machines helpen bij de productie.
Rolls Royce onder de sokken
Naast het eerdergenoemde Merinowol, is er een aantal andere materialen dat wordt gebruikt in de sokken van Falke. Zo wordt er polypropyleen gebruikt voor de zool. Dit stoot vocht af, want je wil geen vocht onder je zool hebben, omdat dit het minst ademende deel van de schoen is. Onder andere polyamide wordt gebruikt voor de stevigheid. Daarnaast zit in sommige sokken Tencel, een stof die absorbeert, sterk is en daarnaast zacht aanvoelt.
Maar net zoals bij luxe autofabrikanten of high-end audiomerken, heb je altijd een topmodel in het assortiment zitten. Bij Falke zijn dat de sokken van vicuñawol. Prijs: € 550,- per paar. Dit is de Rolls Royce onder de sokken. Beter dan dit gaan je voeten niet verwend worden. De vicuña is een Zuid-Amerikaanse kameelachtige en familie van de lama en de alpaca. De wol van dit beestje is zo speciaal, dat het wordt bewaard in een geheime kluis in de Falke-fabriek. De wol kost dan ook 500 euro per kilo. Ter vergelijking: normaal schapenwol ging de afgelopen jaren voor 60 cent per kilo. Bijzonder lucratief dier dus, die vicuña.
Tijdens het breien van deze kostbare sok staat de machine constant onder toezicht. Als je een paar bestelt, dan krijg je ze in een exclusief houten doosje met daarbij een certificaat dat is gesigneerd door de directeuren van Falke. Je betaalt er wat centen voor, maar dan heb je ook wat.
Kussentjes onder je voeten
Het moge duidelijk zijn dat ze bij Falke gaan voor de allerbeste kwaliteit. Bijzonder is dat ze bij Falke alles zelf ontwikkelen. Van de recepten van de kleuren tot het schrijven van programma’s voor het breien van de sokken.
Er komen tijdens het productieproces minimaal 14 mensenhanden aan te pas. Die nauwkeurigheid zorgt voor de perfecte pasvorm. Dit om de drie-eenheid: voet, sok en schoen zo optimaal mogelijk op elkaar af te stemmen.
De fabriek in Schmallenberg ligt in het mooie, glooiende landschap van Sauerland, wat natuurlijk de perfecte plek is om de sokken uit te testen. We dragen de Falke TK2 cool sokken. Hoewel we zware B-schoenen aanhebben, voelt dit totaal niet zo. De demping in de sokken voelt aan als een paar sloffen. Net alsof je op kussentjes loopt. Bijzonder comfortabel, zeker bij lange hiketochten. Bovendien is het niet zo dat je enorme zweetvoeten krijgt, want de warmte van onze Goretex gevoerde schoenen wordt erg goed afgevoerd.
Het blijft fascinerend om te zien hoe intens een productieproces in elkaar zit van iets als een sok. Heel veel kennis wijzer, keren we huiswaarts. Misschien moeten we eens de mogelijkheden gaan onderzoeken of we een vicuña-boerderij kunnen beginnen.
Zoek je nog toffe avonturen? Lees dan eens dit artikel over hiken in Georgië, check deze NS-wandelingen voor een hike dichter bij huis of ga terug naar ons blog.
