Buitenexpert Anne: ‘Ik zakte tot mijn lies weg in de sneeuw en dacht: waarom doe ik dit?’

Hoever ben jij bereid te gaan om je grenzen te verleggen? Voor Buitenexpert Anne zijn (extreme) buitenavonturen niets nieuws. Paragliden, winterkamperen en wekenlange trekkings; ze deed het allemaal, alleen en met vrienden. Maar in de ‘vervloekte bergen’ van Albanië, met sneeuw zo hoog dat ze met elke stap tot haar lies wegzakt, drijft ze zichzelf tot het uiterste.

In maart is het zover. Samen met vier andere deelnemers, organisator Nick Platje en een lokale berggids begint het avontuur. Het plan zoals omschreven in de itinerary, is een 5-daagse trekking door de Accursed Mountains. De route leidt de groep naar de hoogste toppen van de Dinarische Alpen, in het grensgebied van Kosovo, Albanië en Montenegro.

Maar het avontuur loopt anders dan gedacht.

Anne vertelt: “De weersomstandigheden waren verschrikkelijk. Er stond een harde, droge wind en de bergen waren in wolken gehuld. Daarnaast werd er dusdanig veel sneeuw voorspeld, dat het beklimmen van de hoogste top (2694m) aan het einde van de week onmogelijk zou worden. Kortom: de droom leek even, tsja, als sneeuw voor de zon te verdwijnen.”

De reisgroep bestaat uit buitenmensen, echte bikkels. Opgeven is er niet bij. En dus maken ze samen een plan B. “We besloten daghikes en beklimmingen te doen vanuit twee basiskampen”, vertelt Anne. “Het eerste kamp lag in de Valbonë-regio in Albanië, het tweede kamp was een onbemande hut in de bergen van Kosovo.”

Vol goede moed, stevig ingepakt en met een flinke voorraad energierepen vertrekt het zevental op dag 1 uit het basiskamp. Annes droom om te voet door de witte wildernis te trekken, wordt waarheid.

“Dit was voor het eerst dat ik zo’n zwaar avontuur in de winter zou doen. Ik wilde op alles voorbereid zijn, dus had ik vooraf veel aandacht besteed aan mijn gear. Ik droeg stevige, warme, stijgijzerproof schoenen en had verschillende soorten handschoenen mee: dunne liners en ongevoerde handschoenen voor bergopwaarts en dikke, gevoerde wanten voor bergafwaarts en tijdens rustmomenten. Ook droeg ik veel kledinglagen en had ik een warme Rab-donsjas meegenomen. Laagjes, laagjes, laagjes: dat was mijn mantra.”

Anne begint te lachen. “De grootste verrassing was uiteindelijk niet de kou. Het was juist hoe warm ik het had! Ik heb hele stukken gelopen in een merino baselayer en liner-handschoenen, omdat ik door de inspanning door en door warm was.”

Het avontuur begint goed. De groep maakt de eerste kilometers in het besneeuwde landschap. In een ‘treintje’ stapt Anne met haar groepsgenoten omhoog, letterlijk in elkaars voetsporen. Hoewel dichte mist de vergezichten uit reisgidsen verhult en ze vanwege het beperkte zicht maar tot de zadel lopen, voelt het gezelschap zich oppermachtig.

Maar op de tweede dag gaat het mis. “De lokale gids moest inschatten of we sneeuwschoenen nodig hadden”, legt Anne uit, “en hij zei dat we prima zonder konden wandelen.” De gids blijkt een verkeerde inschatting gemaakt te hebben.

“Eerst zakte ik tot mijn knieën weg in de sneeuw, later werd dat tot mijn lies. Met elke stap die ik zette, zakte ik weer naar beneden. Bergafwaarts voelt dat als een soort speelveld, maar steil naar boven, met bepakking op je rug, is elke stap een strijd. We moesten elkaar echt uitgraven om verder te komen.”

Het is een uitputtingsslag. Met elke stap raakt Anne vermoeider en haar 1,60 meter maakt het hoge tempo extra pittig. Daar, in het witte landschap van Kosovo, twijfelt ze voor het eerst in haar actieve leven aan haar liefde voor avontuur. “We moesten steil omhoog, door de sneeuw, zonder pauzes. Gaan, gaan, gaan. Tot ik dacht: wat doe ik hier? Wat vind ik zo leuk aan bergwandelen? Als je lichaam zo uitgeput is, wordt het een mentaal spelletje.”

Het is een spel dat Anne wint. “Hoe? Gewoon doorgaan”, verklapt ze. “Ik baalde van die gedachten, maar later leerde ik dat die bij meer hikers door hun hoofd spoken. En als je voor je gevoel op het dak van de wereld staat... Niets kan dat gevoel evenaren. Alles wat daarvoor door je hoofd spookt, verdwijnt. Het is ongelofelijk wat je kunt doen als je een doel voor ogen hebt.”

De top waar Anne over praat, is er niet zomaar een. Het is de indrukwekkende graat van Maja Jezercë, ‘the Queen of the Accursed Mountains’. Dit gevaarte van puur kalksteen is de hoogste piek van dit massief en torent met zijn 2694 meter hoog uit boven de rest van het gebergte.

Anne: “Vooraf had ik al foto’s en video’s gezien van de richel waar we overheen zouden lopen. Zó gaaf, maar ook best spannend. We liepen in een rijtje naar boven – want ook dat is een winterwandeling: stom achter elkaar aan lopen en puur focussen op de voeten voor je.” Helemaal tot de top komt de groep niet: het laatste stukje is een ijsklim die niet stabiel genoeg is om te trotseren zonder mogelijkheden om te zekeren. Het doet niet af aan Annes ervaring: “We konden niet verder, dus het voelde alsnog alsof we de top hadden gehaald.”

Op weg naar de top is de groep in mist gehuld, maar als ze naar beneden lopen, klaart het op. Het beeld staat op Annes netvlies gebrand en haar ogen glimmen als ze doorgaat met haar verhaal. “We keken over de richel en werden allemaal stil. We konden gewoonweg niet geloven dat we over die verticale muur naar boven waren gelopen. Onze voetstappen in de sneeuw vertelden echter een ander verhaal. Dat we, zelfs totaal uitgeput, die weg hadden afgelegd en de top hadden gehaald, voelde echt als een overwinning.”

Wandelen, soms met sneeuwschoenen of stijgijzers, is niet het enige dat deze reis behelst. Ook de overnachtingen brengen het nodige avontuur met zich mee. “In Kosovo sliepen we hoog in de bergen in een hut. Er was daar verder niets. We moesten graven om bij de waterput te komen, kookten op een zelfgestookt vuur en wasten onszelf met Wilderness Wash vermengd met sneeuw. Zelfs de afwas deden we in de sneeuw.”

Het is een plaatje dat Anne niet snel vergeet. Ze schetst het zo beeldend en liefdevol dat zelfs de grootste koukleum een enkeltje zou boeken. “De zon stond de laatste dag hoog aan een strakblauwe lucht. Omringd door sneeuw en bergen lag er een wereld voor ons open die volledig onontdekt was. Onze voetstappen waren de eerste in de fluffy sneeuw, de enige tekenen van leven in de omgeving. Die ervaring is er een uit duizenden.”

Welk buitenavontuur Anne nu te wachten staat, weet ze nog niet. “Ik wil nog zoveel doen!” lacht ze. “Een lange trail hoog in de bergen van Zwitserland staat nog op mijn lijstje. En ik wil graag terug naar de sneeuw. Met een pulka een tocht maken in Lapland en dan in de sneeuw kamperen of slapen in een zelf uitgehouwen ijsgrot. Ik wil de natuur op haar puurst beleven. De betovering die een winter wonderland op mij heeft, is nog niet verbroken.”