Wat is wildplukken en hoe doe je het verantwoord?

Wie graag buiten is en veel wandelt, heeft er vast eens over nagedacht: wildplukken. Maar mag dat zomaar? En waar moet je dan op letten? We leggen uit wat wildplukken is, welke regels er zijn en hoe je verantwoord plukt.

Wildplukken is een manier om dichter bij de natuur te komen. Echter is wildplukken niet iets waar je onbezonnen aan begint. Je wilt immers geen giftige planten eten of de natuur schaden. Samen met Gydo van der Wal vertellen we je alles wat je moet weten over wildplukken. Gydo is wildplukker, eigenaar van Buit en weet alles over eetbare planten, bloemen en paddenstoelen. Met zijn tips ga je voorbereid op pad!

Ga op deze pagina direct naar:

• Wat is wildplukken?
• Is wildplukken legaal?
• Waar kun je wildplukken?
• Tips voor wildplukken
• Wat zijn eetbare planten in Nederland?
• Maak een wildplukwandeling
• Recept: sparrenthee

Wildplukken, wat is dat eigenlijk? Wij verstaan onder wildplukken het verzamelen van eetbare planten, vruchten, kruiden of paddenstoelen – eigenlijk alles uit de natuur wat eetbaar is!

Misschien denk je nu: waarom zou je wildplukken? Gydo kan wel duizend redenen bedenken. Bijvoorbeeld dat het je dichter bij de natuur brengt, dat het een extra dimensie geeft aan je wandeling en dat je maaltijd een stuk lekkerder smaakt als je zelf dat ene kruid hebt gevonden. Maar zijn voornaamste reden: hij voelt zich weer een beetje kind. Gydo: “Dat speelse buiten zijn, zoeken naar wat je onderweg tegenkomt en her en der iets proeven. Dat vind ik zó leuk – het is gewoon buitenspelen!”

Wildplukken in Nederland is officieel verboden; er is zelfs kans op een boete. Gelukkig is de praktijk anders en wordt wildplukken meestal gedoogd. Zo staat Staatsbosbeheer wildplukken toe, mits je je aan een aantal regels houdt. Belangrijk is dat je niet meer dan 250 gram meeneemt (een champignonbakje vol) en alleen plukt voor eigen gebruik.

Gydo vult aan: “Of je nu een braam plukt of een bloemetje voor thuis: het mag officieel niet. Die regels zijn er met een reden: de natuur is kwetsbaar. Neem dus geen boodschappentas vol planten of kastanjes mee naar huis en zorg dus dat je weet wat je doet. Je kunt ook voor de zekerheid op pad met een expert, bijvoorbeeld op een wildplukwandeling.”

Wildplukken kan op de volgende plekken:

• Je eigen tuin.
• Volkstuinen en tuinen van bekenden (mits je toestemming hebt).
• Plukboerderijen.
• Sommige openbare plekken, zoals stadsparken en natuurgebieden.

Juist in Nederland is wildplukken een feest, vindt Gydo. “Je vindt hier zoveel verschillende landschappen! En die bevatten elk eigen eetbare planten. Aan de kust kun je terecht voor zeewieren en schelpdieren, in de duinen vind je onder meer wilde asperges en kwelders (zoutmoerassen) zitten vol met zilte groenten als zeekraal en lamsoor. Ga je vervolgens naar een weidelandschap, dan tref je eetbare bloemen en waterplanten als munt. En in het bos spot je in de herfst talloze soorten paddenstoelen.”

Guido geeft een aantal tips die je helpen om verantwoord te wildplukken:

1. Probeer niet van het pad af te gaan. Doe je dat toch, let dan op waar je loopt. Je wilt niets vertrappen.
2. Neem een wildplukboek mee. Dan weet je bijvoorbeeld welke planten zeldzaam zijn en op de rode lijst staan. De app Obsidentify is een fijne app ter ondersteuning.
3. Zorg dat je altijd genoeg planten laat staan. Mijn richtlijn is om alleen te plukken als er nog vijftig van deze planten in de buurt staan.
4. Pluk alleen de toppen, maximaal een kwart van de plant. Dan kan de plant verder groeien en blijft er genoeg over voor dieren en andere wildplukkers.
5. Ken de regels van het gebied.
6. Als je twijfelt: laat de plant staan.
7. Mocht je je vangst willen wassen doe dit dan eventueel met water en azijn.

In Nederland vind je veel eetbare planten. Denk aan brandnetel, daslook, paardenbloem, look-zonder-look en vlier. Als beginner doe je er goed aan te starten met herkenbare planten, zoals bramen of vlierbessen. Die kun je, na je erin te verdiepen, goed herkennen.

Gydo’s favorieten voor wildplukken:

• Wilde asperge (in het voorjaar in de duinen)
• Wakame (rond de zomer aan de kust)
• Bosaardbeien (in de zomer in het bos)
• Eekhoorntjesbrood of cantharellen (in de herfst in een loofbos)
• Berkensap (vroege voorjaar, maart tot begin april)

Vind je de eerste keer wildplukken spannend? Kies dan voor een wildplukwandeling of een meerdaagse wildplukcursus. Daar leer je van een expert over wildplukken en eetbare planten. Je kunt het zien als een vorm van bosbaden, waar je al je zintuigen gebruikt en volledig opgaat in de natuur.

“Dat vind ik misschien wel het mooiste van wildplukken”, deelt Gydo. “Het brengt je heel dicht bij de natuur. Mijn jeugdheld Jacques-Yves Cousteau zei: ‘Je beschermt alleen waarvan je houdt en je houdt alleen van dat wat je kent.’ Ik houd van het buitenleven en hoop dat mijn wildplukwandelingen mensen leren om meer van de natuur én er beter voor te zorgen.”